Cổng trời Nhật Bản là một trong những biểu tượng văn hóa đặc sắc khi nhắc đến “xứ sở mặt trời mọc”. Những cổng này thường gắn liền với các ngôi đền thờ Thần đạo. Do đó, du khách phải đi qua cổng torii để đến chính điện. Vậy, cổng trời torii là gì? Cùng DU LỊCH VIỆT NHẬT – VJ LINKS TRAVEL tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé! 

Torii là gì?

Cổng trời Nhật Bản hay còn được gọi với tên khác là cổng torii hay điểu cư. Đây là công trình phổ biến tại lối vào của các đền thờ Shinto (thần đạo). Trong văn hóa Nhật Bản, cổng torii là biểu tượng cho sự giao thoa của cõi trần và thế giới tâm linh. 

Cổng trời Nhật Bản được xây dựng tại các thần điện
Các cổng trời Nhật Bản được xây dựng tại các thần điện

Mặc dù vẫn chưa có ghi chép cụ thể về nguồn gốc của cổng torii Nhật Bản, nhưng chúng ta có thể biết được công trình này đã xuất hiện vào khoảng năm 922, thời kỳ Heian. Ban đầu, những chiếc cổng này được làm từ gỗ hoặc đá. Ngày nay, chính phủ Nhật Bản đã trùng tu cổng torii bằng chất liệu thép và bê tông để đảm bảo độ bền theo thời gian.

Một trong những địa điểm ngắm cổng trời phổ biến nhất là tại các đền Sando thờ thần Inari – Đạo Hà Đại Thần, vị thần của sự phì nhiêu, gạo, trà và rượu sake. Tại đây, bạn có thể dễ dàng nhận thấy hàng chục nghìn chiếc cổng torii được dựng san sát nhau.

Truyền thuyết cổng trời Torii Nhật Bản

Có nhiều giả thuyết về cổng torii được truyền đến ngày nay. Trong số đó, thần thoại về Amaterasu Omikami – vị thần mặt trời của Thần đạo Nhật Bản được mọi người biết đến phổ biến nhất.

Amaterasu Omikami vị thần có tầm ảnh hưởng lớn
Amaterasu Omikami là vị thần có tầm ảnh hưởng rất lớn trong tín ngưỡng Thần đạo của Nhật Bản

Thần thoại bắt đầu từ việc Susanoo no Mikoto – vị thần bão tố đã tàn phá mùa màng, kênh mương, giết hại gia súc và người hầu gái trong một cơn say. Tức giận về những hành động của em trai mình, thần Amaterasu đã quyết định ẩn mình vào hang đá Amanoiwato. 

Từ đó, thế giới không được chiếu rọi bởi ánh sáng của mặt trời dần rơi vào bóng tối. Các sự sống dần bị suy yếu và tai ương xảy ra ở khắp nơi. Để chấm dứt tình trạng này và đưa thế giới về đúng quỹ đạo, các vị thần đã cùng nghĩ cách để dụ thần Amaterasu lộ diện.

Các vị thần lần lượt làm đủ mọi cách nhưng không nhận được kết quả như mong muốn. Mãi cho đến khi, một vị thần quyết định nhảy múa, đặt những con gà trống lên một công trình làm bằng cây tầm gửi để chúng gáy thật lớn. Những điều này đã làm nữ thần tò mò và hé mắt nhìn ra bên ngoài hang động.

Điệu nhảy nữ thần mang ánh sáng trở lại thế giới
Nhờ điệu nhảy và sự huyện nào bên ngoài đã khiến nữ thần tò mò và mang ánh sáng trở lại thế giới

Lúc này, ánh sáng mặt trời chiếu qua khe hở đã làm lộ vị trí của thần Amaterasu. Nắm bắt thời cơ một sumo đã bê tảng đá chặn cửa hang để mặt trời có thể chiếu rọi khắp thế giới. Theo đó, công trình làm bằng cây tầm gửi để những con gà trống đứng gáy chính là cổng trời Nhật Bản được biết đến ngày nay.        

Ý nghĩa của cổng trời trong văn hóa Nhật Bản

Theo quan niệm của người Nhật Bản, cổng torii chính là lối đi vào những nơi linh thiêng. Đây được xem là con đường chân chính nhất để viếng thăm những vị thần trong tâm linh của “xứ sở hoa anh đào”. 

Do đó, trước khi đi dưới cổng trời Nhật Bản, bạn bắt buộc phải rửa tay thật sạch và súc miệng để biểu hiện sự thanh sạch. Việc này được xem là hành động tôn kính đối với những vị thần trước khi vào đền cầu nguyện.

Cấu trúc torii – cổng trời Nhật Bản

Hiện nay, có nhiều loại cổng torii khác nhau tùy vào cấu trúc như shinmei torii, kasuga tori, Nakayama torii, daiwa,… Trong đó, shime torii hay churen torii được xem là thiết kế lâu đời nhất. Cấu trúc chính của cổng torii này bao gồm hai cây chống giống nhau và shimenawa – một sợi dây thằng linh thiêng được bện từ rơm. 

Cổng shime torii phiên bản lâu đời nhất
Cổng shime torii phiên bản lâu đời nhất của cổng trời Nhật Bản

Ngoài ra, những cổng torii mà chúng ta thường thấy thông qua sách, phim, anime,… thuộc họ shinmei hoặc myojin. Cấu trúc cơ bản của cổng này bao gồm 2 cột chống (hashiga), 3 cây ngang (kasagi, shimaki và nuki), 1 thanh chống hỗ trợ (gakuzuka). Bạn có thể tham khảo chi tiết trong hình bên dưới:

Hình ảnh mô phỏng cấu trúc torii
Hình ảnh mô phỏng cấu trúc torii phổ biến ngày nay

Những chiếc cổng trời torii nổi tiếng tại Nhật Bản

Hiện nay, có nhiều cổng trời được tìm thấy tại Nhật Bản. Mỗi torii đều mang trong mình dấu ấn văn hóa lâu đời. Nếu có dịp đến thăm “xứ sở hoa anh đào” thì nhất định bạn phải ghé thăm các địa điểm cổng trời Nhật Bản sau đây. 

Đền Fushimi Inari Taisha – Kyoto

Kyoto là vùng đất linh thiêng của người Nhật thời Heian. Đến nay, đây vẫn là một trong những điểm đến văn hóa không thể bỏ qua khi du lịch Nhật Bản. Trong đó, con đường cổng torii ở Fushimi Inari Taisha là một trong những điểm đến du lịch được yêu thích.  

Đền Fushimi Inari Taisha là nơi phụng Inari – vị thần phù hộ cho mùa màng bội thu và công việc kinh doanh phát đạt. Trong hơn 35.000 nơi nơi thờ phụng vị thần Inari tại Nhật Bản thì đây là nơi nổi tiếng nhất. Fushimi Inari Taisha là một trong những taisha (đại đền) được nhiều du khách trong và ngoài nước ghé thăm nhất hiện nay. 

Fushimi Inari Taisha là đền thờ lớn nhất của thần Inari
Fushimi Inari Taisha là đền thờ lớn nhất của thần Inari

Năm 711, đền Fushimi Inari Taisha được thành lập trên một ngọn núi cao 233m. Xuyên suốt con đường lên ngôi đền này bạn phải đi qua khoảng 10.000 cổng trời Nhật Bản và nhiều đền nhỏ. Đây là điểm đặc biệt của Fushimi Inari Taisha so với những địa điểm du lịch tâm linh khác.

Số lượng cổng torii ở Fushimi Inari Taisha nhiều đến mức người ta đặt tên cho con đường lên đền thần là senbon torii – nghìn cổng torii. Các cổng này được xây dựng từ thời Edo (1603 – 1867) bởi các thiên hoàng và doanh nghiệp địa phương.

Con đường lên chính điện được che chắn bởi hàng chục nghìn cổng torii
Con đường lên chính điện được che chắn bởi hàng chục nghìn cổng torii

Đền Hakone Jinza – Kanagawa

Hakone là một trong những ngôi đền cổ tại Nhật Bản, được thành lập vào năm 757 (thời Nara). Nếu di chuyển từ lối Heiwa no tori (cổng hòa bình) ở hồ Ashinoko đến điện thờ chính thì bạn sẽ phải đi qua con đường có hàng cây tuyết tùng hơn 600 năm tuổi. Đây sẽ là trải nghiệm tuyệt vời đối với tất cả mọi người để cảm nhận hết vẻ uy nghiệm tại đây.

Điểm đặc biệt của cổng trời Nhật Bản hình ảnh Heiwa no tori đỏ son trong khu rừng nguyên sinh Himeshara và núi Phú Sĩ linh thiêng được phản chiếu dưới mặt hồ. Ngoài ra, bạn cũng có thể bắt gặp các cánh cổng torii khác ở bất kỳ đâu xung quanh khu. 

Cổng Heiwa no tori trên mặt hồ Ashinoko
Cổng Heiwa no tori trên mặt hồ Ashinoko

Ngày xưa, đền Hakone Jinza là một trong những điểm hành hương của các gia tộc samurai nổi tiếng như: gia tộc nhiếp chính Hojo, lãnh chúa Sengoku Ieyasu Tokugawa,… Ngoài ra, đây cũng là nơi tu luyện khổ hạnh nổi tiếng tại thời điểm đó.  

Đền Hakone có bề dày lịch sử gia tộc samurai 
Đền Hakone có bề dày lịch sử với sự tín ngưỡng của các gia tộc samurai

Đền Itsukushima – Hiroshima

Khi nhắc đến cổng trời Nhật Bản không thể bỏ qua torii ở đền thờ Thần đạo Itsukushima – một trong những di sản thế giới được UNESCO công nhận vào năm 1996.  

Cổng torii tại đền Itsukushima được thiết kế nổi trên biển Seto và là một trong những biểu tượng tiêu của Nhật Bản. Theo kết quả công bố, chiếc cổng này có độ cao khoảng 16m và nặng đến 60 tấn. Mặc dù đã được xây dựng lại cách đây hơn 140 năm, nhưng lý do để torii này đứng vững tại đây mà không hề có nền móng trong lòng đất vẫn còn là một ẩn số. 

Cổng torii của đền Itsukushima giữa biển Seto
Cổng torii của đền Itsukushima giữa biển Seto

Đền Itsukushima được xây dựng vào năm 1168 để thờ phụng các vị nữ thần mà nhà quân sự Taira no Kiyomori đã nợ ơn. Điểm đặc biệt của thần điện này là công trình được xây dựng trên biển, Do đó, cảnh sắc sẽ thay đổi tùy vào triều cường.  

Hình ảnh ngôi đền phản chiếu trên mặt biển tạo thành vẻ đẹp tuyệt vời
Hình ảnh ngôi đền phản chiếu trên mặt biển tạo thành vẻ đẹp tuyệt vời

Một vài lưu ý cho bạn khi tham quan cổng trời Nhật Bản

Do cổng torii là một địa điểm tâm linh và thường gắn liền với các ngôi đền thờ Thần đạo nên việc tham quan phải hết sức nghiêm trang. Bất kỳ hành động không đúng nào cũng được xem là thất lễ với các vị thần. Do đó, bạn có thể tham khảo một số lưu ý khi tham quan cổng trời Nhật Bản như sau:

  • Khi đến trước ichi no torii (torii đầu tiên) hãy cúi đầu để thể hiện thành ý với vị thần đang được thờ phụng tại đó. 
  • Không được đi vào seichuu (làn ở giữa đường lên chính điện). Đây được xem là đường để các vị thần đi. 
  • Không được nói chuyện quá to khi đi vào sân đền.
  • Rửa sạch tay và súc miệng trước khi đi qua cổng trời Nhật Bản.

Cổng trời Nhật Bản là một trong những nét đẹp tâm linh khi đến đất nước này. Bạn có thể bắt gặp các torii tại nhiều nơi và hầu hết đều gắn liền với những ngôi đền thờ Thần đạo. Nếu có dịp ghé thăm Nhật Bản thì bạn phải đến cổng này để chiêm ngưỡng vẻ đẹp cổ điển tại đây. Vui lòng liên hệ với DU LỊCH VIỆT NHẬT – VJ LINKS TRAVEL để được tư vấn miễn phí về du lịch Nhật Bản nhé!